Σταφυλόκοκκος

Η λέξη σταφυλόκοκκος αποτελείται από τις λέξεις σταφύλι και κόκκος λόγω της μορφής που έχει στο μικροσκόπιο. Ο σταφυλόκοκκος είναι μια ομάδα παρασιτικών βακτηρίων, τα οποία ζουν στο δέρμα και στους βλεννογόνους των περισσότερων ανθρώπων ( σε ποσοστό 20- 40% του πληθυσμού) και αποτελούν μέρος της φυσικής χλωρίδας του οργανισμού. Υπάρχουν πάνω από 30 διαφορετικά είδη σταφυλόκοκκου, τα οποία είναι δυνατό να προκαλέσουν λοίμωξη. Οι πιο πολλές λοιμώξεις προκαλούνται από τον Staphylococcous aureus (χρυσίζων σταφυλόκοκκος).

Σταφυλόκοκκος : ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο να αναπτύξουν λοίμωξη

Ο καθένας μας είναι πιθανό να αναπτύξει σταφυλοκοκκική λοίμωξη, αλλά οι ακόλουθες ομάδες πληθυσμού κινδυνεύουν περισσότερο :

• Τα βρέφη

• Οι γυναίκες κατά την περίοδο του θηλασμού

• Τα εξαρτημένα από τοξικές ουσίες άτομα

• Όσοι χρησιμοποιούν ενδοφλέβιο καθετήρα

• Όσοι έχουν υποβληθεί πρόσφατα σε χειρουργική επέμβαση

• Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα

• Όσοι πάσχουν από χρόνια νοσήματα όπως ο διαβήτης, η καρδιαγγειακή νόσος ή η πνευμονοπάθεια

• Όσοι πάσχουν από καρκίνο

• Όσοι πάσχουν από δερματικές διαταραχές

Σταφυλόκοκκος : πως μεταδίδεται

Ο σταφυλόκοκκος είναι μεταδοτικός. Συχνά, μπορεί να μεταδοθεί από κατοικίδια ζώα, λόγω κακής υγιεινής ή από μολυσμένα τρόφιμα. Επίσης μπορεί να μεταδοθεί από επαφή με ανοιχτό τραύμα ή αμυχή ή ακόμη και από είδη οικιακής φροντίδας.

Σταφυλόκοκκος και τροφική δηλητηρίαση

Ο ανθρώπινος οργανισμός μπορεί να παρουσιάσει σταφυλοκοκκική λοίμωξη μέσω της πρόσληψης μολυσμένων τροφών από το βακτήριου. Το βακτήριο staphylococcus aureus απελευθερώνει μια τοξίνη στις τροφές, η οποία προκαλεί εμετό και ναυτία. Οι τροφές που συνήθως ενοχοποιούνται για τροφική δηλητηρίαση προερχόμενη από σταφυλόκοκκο είναι τα αυγά, τα πουλερικά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Σταφυλόκοκκος : πως καταλαβαίνουμε ότι έχουμε μολυνθεί

Συνήθως ο σταφυλόκοκκος εμφανίζεται με τη μορφή πυώδους αποστήματος, συνοδευόμενο από έντονο πόνο ερυθρότητα και οίδημα. Στην περίπτωση που ο σταφυλόκοκκος περάσει στο αίμα τότε εκδηλώνεται με υψηλό πυρετό, ρίγη και υπόταση (χαμηλή αρτηριακή πίεση).

Σταφυλόκοκκος : τύποι μολύνσεων

Ο σταφυλόκοκκος είναι δυνατό να προκαλέσει πολλούς τύπους μολύνσεων. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων προκαλεί φλεγμονή και απόστημα. Όταν πρόκειται για επιφανειακή λοίμωξη του δέρματος, εκδηλώνεται με τη μορφή εκζέματος.

Όσον αφορά τις γυναίκες που βρίσκονται στην περίοδο του θηλασμού, τα βακτήρια απελευθερώνονται μέσα στο γάλα και η λοίμωξη ονομάζεται μαστίτιδα.

Στην περίπτωση που ο σταφυλόκοκκος εισβάλει στους πνεύμονες είναι δυνατό να προκαλέσει πνευμονία. Εάν η λοίμωξη προχωρήσει στο αίμα τότε μπορεί να προκαλέσει ενδοκαρδίτιδα, δηλαδή βλάβη στις καρδιακές βαλβίδες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, αν δηλαδή προχωρήσει στο αίμα, ο σταφυλόκοκκος μπορεί να καταστεί εξαιρετικά επικίνδυνος, ακόμη και για την ίδια τη ζωή,καθώς μπορεί να εξαπλωθεί σε πολλά όργανα και να προκαλέσει βακτηριαιμία ή σηψαιμία.

Σταφυλόκοκκος : οι κυριότερες λοιμώξεις

• Σπυριά με πύον – πρόκειται για τον πιο κοινό τύπο λοίμωξης που αναπτύσσεται είτε σε κάποιον σμηγματορροϊκό αδένα του δέρματος είτε σε κάποιον θύλακα τρίχας. Συνήθως εμφανίζεται στους γλουτούς, στο κάτω μέρος των χεριών ή γύρω από τη βουβωνική χώρα.

• Διηθίνας – πρόκειται για βαθύτερη φλεγμονή που συνοδεύεται από τη δημιουργία αποστήματος.

• Κυτταρίτιδα – πρόκειται για λοίμωξη στα κατώτερα στρώματα του δέρματος. Συνήθως εμφανίζεται στην περιοχή των ποδιών.

• Μολυσματικό κηρίο – πρόκειται για εξαιρετικά μεταδοτικό και ιδιαίτερα επώδυνο τύπο λοίμωξης. Συνήθως εκδηλώνεται με φλύκταινες ( φουσκάλες ) που στάζουν υγρό.

• Βακτηριαιμία – πρόκειται για λοίμωξη του αίματος. Τα βακτήρια έχουν εισέλθει στο αίμα και μπορούν να προκαλέσουν σοβαρότατες λοιμώξεις που επηρεάζουν :

1. τα οστά

2. τον εγκέφαλο

3. την καρδιά

4. τους πνεύμονες

Σταφυλόκοκκος : με ποιον τρόπο γίνεται η διάγνωση

Στην περίπτωση που η λοίμωξη δεν είναι σοβαρή και αφορά το επιφανειακό στρώμα του δέρματος, ο γιατρός μέσω της κλινικής εξέτασης είναι σε θέση να προβεί στη διάγνωση χωρίς περαιτέρω εργαστηριακό έλεγχο. Όταν όμως η λοίμωξη είναι σοβαρή, έχει δηλαδή προχωρήσει στα αίμα τότε απαιτείται εργαστηριακός έλεγχος, ο οποίος περιλαμβάνει συνήθως καλλιέργεια αίματος, πύου και ιστών.

Σταφυλόκοκκος : με ποιον τρόπο θεραπεύεται

Η θεραπεία του σταφυλόκοκκου εξαρτάται από το πόσο σοβαρή είναι η λοίμωξη και από τη θέση που αυτή εντοπίζεται. Στην περίπτωση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε απλές λοιμώξεις του δέρματος τότε χορηγείται είτε αντιβιοτική αλοιφή είτε αντιβιοτικά χάπια. Όταν το απόστημα είναι μεγάλου μεγέθους τότε γίνεται τομή και παροχέτευση του υγρού ή χειρουργική επέμβαση.

Στην περίπτωση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε εκτεταμένες λοιμώξεις του δέρματος ή λοίμωξη σε άλλα όργανα ή στο αίμα τότε χορηγείται ενδοφλέβια αντιβίωση.

Αξίζει να σημειωθεί πως υπάρχουν κάποιοι τύποι σταφυλόκοκκου, οι οποίοι είναι ανθεκτικοί στα αντιβιοτικά και μπορούν να καταστούν πολύ επικίνδυνοι διότι τα αντιβιοτικά δεν μπορούν να καταστείλουν εντελώς τη λοίμωξη και υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να περάσει στο αίμα, με όλους τους κινδύνους που αυτό συνεπάγεται..

Σταφυλόκοκκος : με ποιον τρόπο μπορούμε να προφυλαχθούμε

Δυστυχώς δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο κατά του σταφυλόκοκκου. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε προκειμένου να προφυλαχθούμε είναι να τηρούμε τους βασικούς κανόνες υγιεινής :

Πρέπει να καθαρίζουμε με ιδιαίτερη προσοχή τις επιφάνειες όπου γίνεται η προετοιμασία του φαγητού.

Πρέπει να πλένουμε σχολαστικά τα χέρια μας με σαπούνι

• μετά την τουαλέτα

• πριν και μετά την παρασκευή του φαγητού

• ύστερα από επαφή με κατοικίδια

• πριν και μετά την επαφή με τραυματισμένο δέρμα.

Πρέπει να καλύπτουμε πάντα τυχόν τραυματισμένες περιοχές ειδικά αν υπάρχει εκροή πύου.

Σε καμία περίπτωση μην αντιμετωπίσετε οποιοδήποτε από τα συμπτώματα αψήφιστα. Επικοινωνήστε άμεσα με το γιατρό σας προκειμένου να ξεκινήσετε θεραπεία το συντομότερο δυνατόν.