Ιλαρά

Η ιλαρά είναι μία μεταδοτική νόσος του αναπνευστικού συστήματος που προκύπτει από έναν RNA ιό της ευρύτερης οικογένειας των παραμυξοϊών. Αν και από τη συντριπτική πλειοψηφία θεωρείται ως μία παιδική ασθένεια, εντελώς ακίνδυνη, στην ουσία η ιλαρά μπορεί να προσβάλει ανθρώπους όλων των ηλικιών και είναι δυνατό να προκαλέσει ιδιαίτερα σοβαρές επιπλοκές.

Ιλαρά : που οφείλονται τα κρούσματα των τελευταίων ετών;

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια προοδευτική αύξηση των κρουσμάτων της συγκεκριμένης νόσου σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στη χώρα μας όσον αφορά την ιλαρά, έχουν επιβεβαιωθεί τουλάχιστον 200 κρούσματα το τελευταίο έτος. Τα περισσότερα από αυτά αφορούν κυρίως, πολίτες οι οποίοι δεν εμβολιάζονται ή έχουν κατά το παρελθόν εμβολιαστεί αναποτελεσματικώς.

Ιλαρά : ποιοι είναι οι κυριότεροι παράγοντες για την αύξηση των κρουσμάτων;

Οι κυριότεροι παράγοντες που ευθύνονται για αυτή την αύξηση είναι οι εξής :

• η ανυπαρξία εμβολιασμού λόγω ιδεολογικής πεποίθησης

• η μείωση των εμβολιασμών λόγω της οικονομικής κρίσης

• η συνύπαρξη με μετανάστες, οι οποίοι προέρχονται από χώρες με ανύπαρκτο σύστημα εμβολιασμού

• ο συγχρωτισμός σε κλειστούς χώρους πχ σχολική αίθουσα, με άτομα που ήδη νοσούν

Πώς μεταδίδεται η ιλαρά;

Η ιλαρά μεταδίδεται μέσω του αέρα με την αναπνοή, το φτάρνισμα ή το βήχα. Χαρακτηρίζεται από υψηλή μεταδοτικότητα και είναι δυνατό να μεταδοθεί 4 ημέρες πριν την εμφάνιση των εξανθημάτων έως και 4 ημέρες μετά από αυτήν. Η περίοδος επώασης της νόσου διαρκεί συνήθως από 9 έως 12 ημέρες αλλά σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις μπορεί η διάρκειά της να ξεπεράσει τις τρεις εβδομάδες. Ο ιός εδράζεται στους βλεννογόνους της ρινοφαρυγγικής κοιλότητας, αυτό έχει ως αποτέλεσμα όταν ο ασθενής φταρνίζεται ή βήχει τα μολυσμένα σταγονίδια να προσβάλλουν όσα άτομα βρίσκονται σε στενή επαφή μαζί του.

Με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται η ιλαρά;

Τα συμπτώματα που δηλώνουν πως κάποιος νοσεί από ιλαρά εκδηλώνονται μία έως τρεις εβδομάδες μετά τη μόλυνση και είναι τα ακόλουθα:

• χαρακτηριστικά κηλιδώδη εξανθήματα σε ολόκληρο το σώμα

• επικίνδυνα υψηλός πυρετός

• έντονος βήχας

• ρινική καταρροή

• κόπωση- αδυναμία

• ερυθρότητα των ματιών

• δακρύρροια

• μικρές λευκές κηλίδες στο εσωτερικό του στόματος (κηλίδες του Koplik)

Πώς εκδηλώνεται η ιλαρά;

Η ιλαρά συνήθως ξεκινά με πυρετό, όχι ιδιαίτερα υψηλό, καταρροή, ενόχληση στο λαιμό και ερυθρότητα των ματιών. Με την πάροδο τριών έως πέντε ημερών το σώμα γεμίζει ερυθρά εξανθήματα και ο πυρετός ανεβαίνει επικίνδυνα. Λίγες ημέρες αργότερα τα εξανθήματα αρχίζουν να εξασθενούν και ο πυρετός υποχωρεί.

Ποια είναι η θεραπεία για την ιλαρά;

Ουσιαστικά δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη θεραπεία για την ιλαρά. Ο ιός υποχωρεί όταν “ολοκληρώσει τον κύκλο του”. Ωστόσο ο πυρετός αντιμετωπίζεται με παρακεταμόλη ή άλλα αντιπυρετικά φάρμακα. Επιπλέον συνιστάται η λήψη πολλών υγρών ώστε να αποφευχθεί η αφυδάτωση του οργανισμού και ξεκούραση. Τα αντιβιοτικά δεν ενδείκνυνται για την ιλαρά όπως εσφαλμένα πιστεύεται.

Τι είδους επιπλοκές μπορεί να προκαλέσει η ιλαρά;

Η ιλαρά είναι δυνατό να προκαλέσει πολύ σοβαρές επιπλοκές , ικανές να θέσουν τη ζωή του ασθενή σε κίνδυνο. Οι κυριότερες από αυτές είναι:

• οξεία μέση ωτίτιδα

• λαρυγγίτιδα

• πνευμονία

• βρογχίτιδα

• εντερίτιδα

• κώφωση

• τύφλωση

• μυοκαρδίτιδα

• εγκεφαλίτιδα

• γενικευμένη βλάβη στο ανοσοποιητικό σύστημα

• θάνατο

Τι επιπλοκές μπορεί να προκαλέσει η ιλαρά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;

Στην περίπτωση που η έγκυος δεν έχει εμβολιαστεί ή έχει εμβολιαστεί ατελώς, τότε εκτός από τις επιπλοκές που είναι πιθανό να υποστεί, αυξάνονται δραματικά οι πιθανότητες για:

• αυτόματη αποβολή

• υπερβολικά πρόωρο τοκετό

• εξαιρετικά χαμηλό βάρος του εμβρύου

• ενδομήτριο θάνατο του εμβρύου

Ιλαρά : Πότε θα πρέπει να ζητήσετε άμεσα ιατρική βοήθεια;

Στην περίπτωση που ο ασθενής εκδηλώσει έστω ένα από τα παρακάτω συμπτώματα θα πρέπει να μεταφερθεί άμεσα στο πλησιέστερο νοσοκομείο:

• έντονος βήχας με συνοδεία αιμόπτυσης

• οξύς πόνος στην περιοχή του θώρακα

• σύγχυση

• ζάλη- αστάθεια

• σπασμοί

• δύσπνοια

Πόσο αποτελεσματικό είναι το εμβόλιο για την ιλαρά;

Το εμβόλιο που κυκλοφορεί στην αγορά είναι απολύτως ασφαλές, εγκεκριμένο και αποτελεσματικό σε ποσοστό 95-100% μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης. Οι διάφορες φήμες που έχουν ανά καιρούς δημοσιοποιηθεί ότι το εμβόλιο ευθύνεται για την εμφάνιση αυτισμού είναι εντελώς ανυπόστατες και έχουν καταρριφθεί από μελέτες κορυφαίων ερευνητών.

Ποιοι δεν μπορούν να εμβολιαστούν για την ιλαρά;

Δεν μπορούν να εμβολιαστούν:

• όσες γυναίκες διανύουν την περίοδο της εγκυμοσύνης

• όσοι είναι αλλεργικοί στη νεομυκίνη ή σε κάποιο από τα υπόλοιπα συστατικά του εμβολίου

• όσοι έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα έως ότου ανακάμψουν

Επίσης τα άτομα που:

• πάσχουν από τον ιό του AIDS

• λαμβάνουν στεροειδή

• πάσχουν από καρκίνο

• υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία

• έχουν διαγνωσθεί με διαταραχές στο αίμα

Θα πρέπει να έχουν συμβουλευτεί το γιατρό τους για το αν θα πρέπει να προχωρήσουν ή όχι στον εμβολιασμό.

Ποιοι χρειάζεται να εμβολιαστούν εκ νέου για την ιλαρά;

• Όσοι έχουν εμβολιαστεί από το 1963 έως το 1970 θα πρέπει να λάβουν μία δόση από το εμβόλιο, διότι ο συγκεκριμένος τύπος εμβολίου που χορηγούνταν τότε δεν ήταν αποτελεσματικός και ως εκ τούτου δεν παρέχει ανοσία στην ιλαρά.

• Όσοι γεννήθηκαν από το 1963 έως το 1980 πιθανόν να έχουν λάβει μόνο μία δόση του εμβολίου. Αν και ήταν αποδεδειγμένο πως το εμβόλιο έπρεπε να γίνει σε δύο δόσεις για να χαρακτηρίζεται από πλήρη αποτελεσματικότητα, ήταν συνήθης πρακτική των παιδιάτρων της εποχής να χορηγούν μόνο τη μία.