Η γαστρεντερίτιδα είναι μια ασθένεια που προσβάλλει το γαστρεντερικό σύστημα. Ουσιαστικά πρόκειται για λοίμωξη του στομάχου και του λεπτού εντέρου προερχόμενη είτε από βακτήρια είτε από ιούς ύστερα από κατανάλωση ακατάλληλων τροφίμων, μολυσμένων υδάτων ή ύστερα από επαφή με ανθρώπους που ήδη νοσούν.
Γαστρεντερίτιδα : στατιστικά στοιχεία
Η γαστρεντερίτιδα είναι από τις πιο συχνά εμφανιζόμενες ασθένειες. Εκτιμάται πως κάθε χρόνο σε παγκόσμιο επίπεδο καταγράφονται από τρία έως πέντε δισεκατομμύρια περιπτώσεων γαστρεντερίτιδας. Η αντιμετώπισή τους είναι σχετικά εύκολη. Έχουν καταγραφεί όμως και υψηλά ποσοστά θανάτων κυρίως σε βρέφη στις μη ανεπτυγμένες χώρες όπου δεν γίνεται εμβολιασμός και οι συνθήκες υγιεινής δεν είναι οι ιδανικές.
Γαστρεντερίτιδα : ποια είναι τα συμπτώματα
Τα κύρια συμπτώματα που προκαλεί η γαστρεντερίτιδα είναι τα εξής :
-
διάρροια
-
εμετός
-
ναυτία
-
πόνος στην περιοχή της κοιλιάς
-
κόπωση
-
πονοκέφαλο
-
ρίγη
-
πυρετό
Γαστρεντερίτιδα : πόσο διαρκούν τα συμπτώματα
Η συνήθης διάρκεια είναι από 24 – 72 ώρες, αναλόγως όμως το βαθμό σοβαρότητας είναι δυνατό να διαρκέσουν έως και 10 ημέρες. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι απαραίτητη η νοσηλεία. Όταν όμως πρόκειται για ευπαθείς ομάδες πχ ηλικιωμένους με βεβαρυμένο υγεία ή άτομα με πλήρη αφυδάτωση τότε η νοσηλεία κρίνεται απαραίτητη.
Γαστρεντερίτιδα : διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται με κλινική εξέταση και δεν χρειάζεται να διαπιστωθεί η ακριβής αιτία που προκάλεσε την γαστρεντερίτιδα αφού ο τρόπος αντιμετώπισής της δεν επηρεάζεται. Επιπλέον εξετάσεις όπως πχ η καλλιέργεια κοπράνων γίνεται σε όσους εμφανίζουν αίμα στα κόπρανα. Μέτρηση γλυκόζης γίνεται κυρίως σε βρέφη και παιδιά διότι ένα σχετικά μεγάλο ποσοστό παρουσιάζει υπογλυκαιμία. Στην περίπτωση που υπάρχουν φόβοι για πολύ εκτεταμένη αφυδάτωση, γίνεται έλεγχος των ηλεκτρολυτών και της νεφρικής λειτουργίας καθώς επίσης και αιματολογικές εξετάσεις.
Γαστρεντερίτιδα : διαφορική διάγνωση
Τα συμπτώματα της γαστρεντερίτιδας μοιάζουν με τα συμπτώματα άλλων παθήσεων όπως η σκωληκοειδίτιδα, η λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος, η συστροφή του εντέρου, η κοιλιοκάκη κ.α. Ο γιατρός εφόσον αποκλείσει τις παραπάνω ασθένειες και σιγουρευτεί πως πρόκειται για γαστρεντερίτιδα θα πρέπει να καταλήξει αν η αιτία που την προκάλεσε ήταν ιός ή βακτήριο. Αυτό είναι πολύ σημαντικό διότι στις ιώσεις δεν χορηγείται αντιβίωση. Στην περίπτωση αυτή (ιογενής γαστρεντερίτιδα) τα συμπτώματα υποχωρούν από μόνα τους όταν ολοκληρωθεί ο κύκλος του ιού. Εάν όμως πρόκειται για βακτηριδιακή λοίμωξη τότε πρέπει να δοθεί αντιβίωση. Επιπλέον θα πρέπει να ακολουθηθεί συγκεκριμένη δίαιτα με τσάι, σούπες, φιδέ, η οποία δεν περιλαμβάνει γαλακτοκομικά και φυτικές ίνες.
Γαστρεντερίτιδα : θεραπευτική αντιμετώπιση
Η γαστρεντερίτιδα αντιμετωπίζεται κυρίως με ενυδάτωση. Με τη λήψη δηλαδή από του στόματος πολλών υγρών, διαλύματα ηλεκτρολυτών και ζάχαρης. Μόνο σε περίπτωση βαριάς αφυδάτωσης απαιτείται ενδοφλέβια έγχυση. Αντιεμετικά φάρμακα δίδονται στην περίπτωση που κριθούν απαραίτητα. Αντιβιοτικά χορηγούνται μόνο όταν η αιτία που προκλήθηκε η γαστρεντερίτιδα είναι βακτηριδιακή και τα συμπτώματα ιδιαιτέρως σοβαρά.
Γαστρεντερίτιδα : με ποιο τρόπο μεταδίδονται οι ιοί και τα βακτήρια
Συνήθως η μετάδοση γίνεται :
-
Μέσω της κατανάλωσης τροφίμων ή ποτών που έχουν αλλοιωθεί ή δεν τηρούνται οι κανόνες υγιεινής κατά την παρασκευή τους.
-
Μέσω οστρακοειδών που έχουν αλιευθεί σε μολυσμένα ύδατα
-
Από επαφή με άτομα που νοσούν λόγω κακής υγιεινής
-
Από επαφή με μολυσμένα αντικείμενα
-
Από σταγονίδια που απελευθερώνονται από τον ασθενή στον ίδιο χώρο, πχ μέσω του εμετού
Γαστρεντερίτιδα : ποιοι είναι περισσότερο πιθανό να νοσήσουν
Όλοι μας είναι πιθανό να νοσήσουμε από γαστρεντερίτιδα και ειδικά ιογενή. Οι λοιμώξεις από ροτα-ιούς προσβάλλουν κυρίως βρέφη και νήπια.
Οι λοιμώξεις από αδενο-ιούς προσβάλλουν τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες και οι λοιμώξεις από νορο-ιούς προσβάλλουν άτομα όλων των ηλικιακών ομάδων.
Γενικότερα ο κίνδυνος να μεταδοθεί η γαστρεντερίτιδα αυξάνεται όταν υπάρχει συνωστισμός ανθρώπων και κακή υγιεινή κατά την προετοιμασία των τροφίμων. Τέτοιου είδους χώροι είναι τα νοσοκομεία, οι οίκοι ευγηρίας, οι παιδικοί σταθμοί, οι κατασκηνώσεις κτλ.
Γαστρεντερίτιδα και εμβολιασμός
Το εμβόλιο που είναι διαθέσιμο δρα εναντίον του ροτα-ιού, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την γαστρεντερίτιδα που εμφανίζεται κυρίως σε βρέφη και νήπια. Το συγκεκριμένο εμβόλιο περιλαμβάνεται στο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού και πρέπει να γίνεται πριν το βρέφος ολοκληρώσει τους πρώτους έξι μήνες της ζωής του. Όσον αφορά τους άλλους ιούς που προκαλούν γαστρεντερίτιδα δυστυχώς δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο.
Γαστρεντερίτιδα : ποια συμπεριφορά πρέπει να υιοθετήσετε προκειμένου να προφυλαχθείτε
Για να προφυλαχθείτε από τη γαστρεντερίτιδα θα πρέπει να ακολουθείτε πιστά τους βασικούς κανόνες υγιεινής :
-
Σχολαστικό πλύσιμο χεριών με σαπούνι :
-
μετά τη χρήση της τουαλέτας
-
πριν και μετά την προετοιμασία του φαγητού
-
μετά την αλλαγή πάνας
-
μετά από επαφή με κάποιον που έχει κάνει εμετό ή διάρροια
-
Επιμελής καθαρισμός όλων των οικιακών σκευών και των επιφανειών πριν και μετά την παρασκευή του φαγητού
-
Αποφυγή στενής επαφής με κάποιον που έχει συμπτώματα γαστρεντερίτιδας
-
Απολύμανση της τουαλέτας με χλωρίνη
-
Μη χρησιμοποίηση κοινών πετσετών στο μπάνιο
Γαστρεντερίτιδα : πως μπορείτε να προφυλαχθείτε κατά τη διάρκεια ταξιδιού
-
Πίνετε μόνο εμφιαλωμένο νερό.
-
Αποφύγετε τα παγάκια στα ροφήματα σας.
-
Αποφύγετε ψαρικά και οστρακοειδή.
-
Μην καταναλώνετε τρόφιμα που κατασκευάζονται και πωλούνται σε υπαίθριες αγορές.
-
Βουρτσίστε τα δόντια σας με εμφιαλωμένο νερό.
Γαστρεντερίτιδα : πως μπορεί κάποιος που νοσεί να προστατέψει τους οικείους του
-
Απέχετε από το χώρο εργασία σας.
-
Μην συμμετέχετε σε ομαδικές δραστηριότητες.
-
Μην συμμετέχετε στην προετοιμασία του φαγητού.
-
Αερίζετε το χώρο που βρίσκεστε.